Κοινοποιείστε το άρθρο
«Ἐγώ σᾶς μιλῶ γιά θυσίες καί ἐσεῖς λαχταρᾶτε πρωτοκαθεδρίες» Κυριακή Ε΄ νηστειών
Αυτή τη Κυριακή Ε΄ νηστειών τιμάμε τη μνήμη της οσίας Μητέρας μας η οποία εορτάζεται και κατά την 1η Απριλίου. Το Ωρολόγιο γράφει ότι «Πλησιάζοντας το τέλος της αγίας Σαρακοστής, τάχθηκε να εορτάζεται σήμερα η αγία προς τόνωση των ραθύμων και αμαρτωλών σε μετάνοια».
Ἡ ἐξασφάλιση τῶν πρωτείων
Ὁ Κύριος, ὅπως ἀναφέρει ἡ εὐαγγελική περικοπή τῆς Ε´ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν βαδίζει πρός τό μαρτύριο. Ἀπό τή ἄλλη πλευρά οἱ μαθητές του ὀνειρεύονται μεγαλεῖα. Τούς προλέγει τόν σταυρικό Του θάνατο καί ἐκεῖνοι, χωρίς νά πολυκαταλαβαίνουν τήν τραγικότητα τῆς προφητείας, διαποτισμένοι ἀπό τό κοσμικό πνεῦμα τῆς φιλοδοξίας, ποθοῦν τιμητικές διακρίσεις. Ὁ Ἰάκωβος καί ὁ Ἰωάννης σπεύδουν νά προλάβουν τούς ἄλλους στήν ἐξασφάλιση τῶν πρωτείων.
“Διδάσκαλε”, τοῦ λέγουν, “θέλουμε νά μᾶς κάνεις κάτι πού θά σοῦ ζητήσουμε”. ” Τί θέλετε; ” ἐρωτᾶ ὁ Χριστός. “Νά, τοῦ ἀπαντοῦν, τώρα πού θά δοξαστεῖς, πού θά καθίσεις σέ θρόνο βασιλικό, δῶσε μας τίς δύο πρῶτες θέσεις στό βασίλειό σου. Κάνε μας τή χάρη νά καθίσουμε ὁ ἕνας στά δεξιά σου καίὁ ἄλλος ἀριστερά σου”. Ὁ Κύριος τούς κοιτάζει περίλυπα: ” Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε”, τούς ἀπαντᾶ μέ πόνο. Δηλαδή, “δέν ξέρετε τί ζητᾶτε. Ἐγώ σᾶς μιλῶ γιά θυσίες καί ἐσεῖς λαχταρᾶτε πρωτοκαθεδρίες”.
Οἱ δύο μαθητές ζητοῦσαν ἀπό τό Χριστό δόξα μέ ἀνθρώπινα κριτήρια, ἔχοντας κατά νοῦ ὅτι ἡ βασιλεία Του εἶναι αἰσθητή καί κοσμική. Ὁ Χριστός ὅμως διορθώνει τήν ἐσφαλμένη τους πίστη, ὑποδεικνύοντας τήν πραγματική καί αἰώνια δόξα, πού διέρχεται μέσα ἀπό τό “ποτήριον”, πού εἶναι τά πάθη καί ὁ Σταυρός.
Πόσες καί πόσες, ὅμως, φορές ὁ Χριστός δέν ἀναγκάζεται νά ἐπαναλάβει αὐτό πού εἶπε στόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη σέ πολλούς καί σήμερα; Πόσο μικροπρεπεῖς εἶναι συχνά οἱ πόθοι καί τά αἰτήματά μας, Λαχταρᾶμε τιμές, διακρίσεις, πρωτεῖα, δύναμη, χρῆμα, δόξα, ἐπιβολή στόν κόσμο αὐτό. Καί τό τραγικό εἶναι ὅτι τά ζητᾶμε ἀπό Ἐκεῖνον πού περιφρόνησε ὅλα αὐτά καί ἀπεκάλυψε τήν μηδαμινότητά τους.
Παραπονιόμαστε πολλές φορές, ὅτι ὁ Κύριος δέν εἰσακούει τήν προσευχή μας. Ξεχνᾶμε ὅμως κάτι πολύ σημαντικό, δέν ἐπιθυμοῦμε Ἐκεῖνον ἀλλά κάτι ἀπό Ἐκεῖνον. Ἔτσι ὁ Χριστός δέν ἀνταποκρίνεται στά αἰτήματά μας διότι δέν ξέρουμε τί ζητᾶμε.
Ἡ ἀσθένεια της φιλοπρωτείας
Ἀλλά ἡ ἀσθένεια τῆς φιλοπρωτίας δέν εἶχε προσβάλλει μόνο τούς δύο μαθητές. Ἡ ἀγανάκτηση πού ἐκδήλωσαν οἱ ὑπόλοιποι ἐναντίον τοῦ Ἰακώβου καί τοῦ Ἰωάννου, φανέρωνε ὅτι τό ἴδιο πάθος τυραννοῦσε ὅλους. Τούς πείραζε ὅτι ἄλλοι τούς εἶχαν προλάβει.
Τότε ὁ Ἰησοῦς τούς κάλεσε κοντά του καί τούς λέγει: “Γνωριζετε ὅτι ἐκεῖνοι πού θεωροῦνται ἄρχοντες τῶν ἐθνῶν τά καταδυναστεύουν, καί οἱ μεγάλοι τά καταπιέζουν. Μεταξύ σας ὅμως δέν θά συμβαίνει τό ἴδιο. Ἀλλά ὅποιος ἀνάμεσα σας θέλει νά γίνει μεγάλος θα εἶναι ὑπηρέτης σας, διάκονός σας, καί ὅποιος θέλει νά εἶναι μεταξύ σας πρῶτος θά εἶναι δοῦλος ὅλων”.
Ἡ ριζική ἀνατροπή τῶν καθιερωμένων
Τό πραγματικό μεγαλεῖο δέν βρίσκεται στήν ἔπαρση, στήν ἀλαζονεία καί στήν καταπίεση τῶν ἄλλων. Δέν ἀποδεικνύεται μέ τούς τίτλους καί τόν θόρυβο. Ὑπάρχει μόνο στήν ταπεινόφρονα ἀγάπη, στή σεμνή διακονία τοῦ πλησίον. Αὐτός εἶναι ὁ ἀσφαλής δρόμος γιά τήν κατάκτησή του.
Πρόκειται γιά μιά ριζική ἀνατροπή τῶν καθιερωμένων. Προηγουμένως τό μεγαλεῖο μετριόταν μέ τό πόσους κανείς ἐξουσιάζει. Μετά τό Χριστό, μέ τό πόσους κανείς διακονεῖ. Κριτήριο τῆς μεγαλοσύνης δέν εἶναι ἡ δύναμη ἀλλά ἡ εἰλικρινής διακονία.
Οἱ στρατειές τῶν ἁγίων ἔκαναν πραγματικότητα αὐτή τήν ἐπανάσταση τῆς ἀγάπης, βάζοντας τήν διακονία στήν ἐξουσία καί ὀμορφαίνοντας ἀληθινά τήν ἀνθρώπινη ζωή.
Στήν ἐποχή μας, πού ἡ κοσμική ἐξουσία βρίσκεται σέ ἔξαρση, οἱ ἄνθρωποι εὔχονται καί προσπαθοῦν νά δίνουν ὅσο τό δυνατόν λιγότερα καί νά παίρνουν ὅσο τό δυνατόν περισσότερα. Σ’ αὐτή τήν τάση ἡ ὀρθόδοξη θέση εἶναι ριζικά ἀντίθετη. Τό ὀρθό αἴτημα δέν εἶναι “τί ἐξυπηρέτηση μπορῶ νά περιμένω ἀπό τούς ἄλλους, ἀλλά ἐάν δύναμαι νά ἀγαπῶ”.
Τό μεγαλεῖο πού ζητᾶμε ἀναμένοντας ἔκτακτες εὐκαιρίες βρίσκεται στά χέρια μας, στήν καθημερινή ἁπλή πραγματικότητα, ὅταν εἴμαστε ἕτοιμοι νά διακονοῦμε τούς ἄλλους, χωρίς καμία ἀπαίτηση ἀνταποδόσεως καί ἀναγνωρίσεως. Ἄς θυμηθοῦμε τούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας πού μέ τήν ἀγάπη τους ζωογονοῦν τίς ἀνθρώπινες κοινωνίες. Καί τότε θά νιώσουμε πιό βαθιά πόσο ὑπέροχος εἶναι ὁ δρόμος πού χαράζουν τά λόγια αὐτά τοῦ Κυρίου. “Ὅς ἐάν θέλη ἐγενέσθαι μέγας, ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος“.
Πρόκειται γιά ἕνα μεγαλεῖο ἐσωτερικό: διότι εἶναι κάτι πού μᾶς κάνει νά μοιάζουμε οὐσιαστικά μέ τό Χριστό, τό Μεγάλο Διάκονο τῶν ἀνθρώπων. Ἐκεῖνον πού δέν ἦρθε νά ὑπηρετηθεῖ ἀλλά νά ὑπηρετήσει καί νά δώσει τή ζωή του λύτρο ἀντί πολλῶν. Πρόκειται γιά τή μεταμόρφωση τῆς ζωῆς μας σύμφωνα μέ τήν δική Του, γιά τήν ἀνύψωσή της πρός τόν τελικό της σκοπό: τή θέωση.
Εν Χριστώ αδελφοί!
Βρισκόμαστε ήδη στις παραμονές των εορτών του Πάσχα και της Ανάστασης του Κυρίου. Η σημερινή Κυριακή ολοκληρώνει τη δεύτερη περίοδο του Τριωδίου. Μια περίοδο που μας εισάγει, μας θυμίζει και μας προτρέπει προς τις αρετές,» την ταπείνωση, τη μετάνοια, την αγάπη, τη συγχώρηση και σε όλα όσα οι Πατέρες μας είπαν πολύ σοφά στα κηρύγματα τους τις προηγούμενες Κυριακές. Μια περίοδος που μας εισάγει στο νόημα της παρουσίας μας στην Εκκλησία. Σήμερα, ακούσαμε στην Ευαγγελική περικοπή για τον Κύριο μας τον Ιησού Χριστό να βαδίζει πριν από όλους το δρόμο προς τα Ιεροσόλυμα. Πολύς κόσμος τον ακολουθούσε και τον θαύμαζε, αλλά, και φοβούνταν. Και τότε ο Χριστός φώναξε τους 12 μαθητές του και προλέγει το τι θα συμβεί όταν φτάσουν στα Ιεροσόλυμα.
Πολλοί ήταν αυτοί αγαπητοί μου που ακολουθούσαν το Χριστό σ” αυτή την πορεία του προς το πάθος. Όλοι μαζί έτρεχαν πίσω του, άλλοι βλέποντας στο πρόσωπο του το Μεσσία, άλλοι βλέποντας τον μέλλοντα βασιλιά ο οποίος θα απελευθερώσει το έθνος τους από τον κατακτητή και άλλοι, χωρίς να ξέρουν τι γίνεται, ακολουθούσαν το πλήθος ή περίμεναν ίσως να δουν κάποιο θαύμα σαν και αυτά που είχαν ακούσει ότι κάνει ο Ιησούς Χριστός.
Από τότε όμως μέχρι και τις μέρες μας χιλιάδες άνθρωποι παίρνουν καθημερινά το δρόμο προς τα Ιεροσόλυμα. Άλλοι από πίστη, να προσκυνήσουν τα Άγια χώματα που περπάτησε ο Κύριος μας, προσμένοντας τη Δευτέρα παρουσία και την ένδοξη βασιλεία Του. Άλλοι για να τους βοηθήσει ο Θεός να ξεπεράσουν τα επίγεια προβλήματα τους και να επιτύχουν το στόχο τους, μα, και πολλοί άνθρωποι πάνε από απλή περιέργεια. Βέβαια οι καιροί μπορεί να αλλάζουν. Οι άνθρωποι, τα πιστεύω τους και οι αδυναμίες τους είναι πάντα ίδια.
Έτσι, μια τέτοια περιέργεια είχε και η Οσία Μαρία η Αιγύπτια που γιορτάζουμε σήμερα. Μετά από 17 χρόνια ασωτίας, πήρε, μαζί με άλλους προσκυνητές, το δρόμο προς τα Ιεροσόλυμα. Όταν όμως θέλησε να μπει στο ναό της Αναστάσεως, ενώ όλοι οι άλλοι έμπαιναν στο Ναό, αυτή ένοιωσε μια δύναμη να την εμποδίζει να εισέλθει. Το επεχείρησε και δεύτερη, και Τρίτη φορά.
Μάταια.
Εκεί, συναισθάνθηκε την συνέπεια των αμαρτιών της, και για τα αμαρτήματα αυτά άρχισε να κλαίει και να θρηνεί. Με πληγωμένη καρδιά, αποφασίζει ν” αλλάξει τρόπο ζωής και να εξιλεώσει το Θεό με τη μετάνοια. Έδωσε υπόσχεση λοιπόν στην Παναγιά ότι εάν την αφήσει να μπει κα να δει τον Σταυρό του Κυρίου, θα εγκαταλείψει τον κόσμο της αμαρτίας. Και, αφού προσπάθησε ξανά, αυτή τη φορά μπόρεσε να μπει χωρίς καμιά δυσκολία. Τότε προσκύνησε το Τίμιο ξύλο και χωρίς να λησμονήσει την υπόσχεση που έδωσε, αναχώρησε την ίδια μέρα από τα Ιεροσόλυμα. Πέρασε τον Ιορδάνη και μπήκε στα ενδότερα μέρη της ερήμου, όπου έζησε για 47 χρόνια μια ζωή άσκησης και νηστείας, χωρίς να δει άνθρωπο, αλλά, με την Παναγιά και τον Γιό της τον Ιησού Χριστό κοντά της, στον οποίο προσευχόταν με δάκρυα μετανοίας.
Με δάκρυα μετανοίας αδελφοί πέρασε τον Ιορδάνη. Με αυτή τη μετάνοια την οποία κήρυττε στον ποταμό αυτό ο Πρόδρομος. Μέσα απ’ αυτό τον ποταμό που βάπτιζε όσους μετανοούσαν και συγχωρούνταν όλες τους οι αμαρτίες πέρασε για να συγχωρεθούν και οι δικές της αμαρτίες. Η μετάνοια είναι το κλειδί της εισόδου μας στη βασιλείας των ουρανών. Γιατί, όπως μας λέει και ο Ευαγγελιστής Ματθαίος, η αρχή της διδασκαλίας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού ήταν η μετάνοια, «…από τότε ήρξατο ο Ιησούς κηρύσσειν και λέγειν μετανοείτε ήγγικεν γαρ η βασιλεία των ουρανών».
Η μετάνοια είναι αυτή που όπως μας λέει ο Μεγάλος ασκητής ο Αντώνιος δε θέλει να κάνει ο διάβολος για να ξαναβρεθεί κοντά στο Θεό.
Στην ύπαρξη του Θεού, πιστεύει περισσότερο κι από μας. Νηστεία, νηστεύει πολύ περισσότερο κι από μας. Αγρυπνία, δε χρειάζεται να κοιμηθεί. Να μετανοήσει όμως, δε μπορεί. Δε θέλει. Όχι μόνο δε θέλει, αλλά με διάφορα τεχνάσματα προσπαθεί να κρατήσει και τον άνθρωπο μακριά της.
Κι όμως, δεν τα καταφέρνει πάντα. Εκτός από τη θέληση του, είναι και η θέληση του ανθρώπου, και πάνω απ” όλα η θέληση του Θεού. Είναι αυτό το αόρατο χέρι που πήρε την Οσία Μαρία από την Αίγυπτο και την πήγε στα Ιεροσόλυμα για να δει την αλήθεια και να μετανοήσει. Είναι αυτό το αόρατο χέρι που μας χτυπά την πόρτα όλων μας και περιμένει να του ανοίξουμε.
Αδελφοί,
Ας μην αφήσουμε την πόρτα αυτή κλειστή. Ας την ανοίξουμε με το κλειδί της μετανοίας, της πραγματικής μετανοίας και της συγχώρεσης. Ας κοιταχτούμε στον καθρέπτη της ψυχής μας και με δάκρυα να διαβούμε το κατώφλι της εκκλησίας να εναποθέσουμε ότι μας βαραίνει στο πετραχήλι του εξομολόγου. Ξέρετε πολύ καλύτερα από μένα ότι είμαστε τυχεροί που έχουμε κοντά μας πολλούς πνευματικούς πατέρες να μας καθοδηγούν σε κάθε τι που μας προβληματίζει. Αυτοί μπορούν να διώξουν από μέσα μας κάθε βαρίδιο και να μας οδηγήσουν στην Ανάσταση. Ας είναι η μετάνοια της Οσίας Μαρίας ό οδηγός της δικής μας μετάνοιας όχι μόνο τις ημέρες των εορτών αλλά και όλες της μέρες της ζωής μας. Αμήν.
Πηγές
https://www.nif.gr/ta-nea-mas/
http://www.apostoliki-diakonia.gr/
