Περί πολιτισμού και νέων τεχνολογιών την εποχή του κορωνοϊου

0 comment
Κοινοποιείστε το άρθρο

Περί πολιτισμού και νέων τεχνολογιών την εποχή του κορωνοϊου

H επίδραση του ιού Covid-19 δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστο ούτε τον χώρο του πολιτισμού. Η «ψηφιακή επικοινωνία» αποτελεί το αναγκαίο και απαραίτητο εργαλείο των πολιτιστικών φορέων για την επαφή με το κοινό τους, ενώ ο «ψηφιακός πολιτισμός» γίνεται το κύριο μέσο ψυχαγωγίας, διασκέδασης και ενημέρωσης.

Η υποχρεωτική παραμονή στο σπίτι, ο περιορισμός των μετακινήσεων, η αναγκαία τήρηση αποστάσεων που επεβαλε η πανδημία και το σύνθημα «Μένουμε ασφαλείς», οδήγησαν το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτιστικών φορέων (θέατρα, μουσεία, πινακοθήκες κ.λπ) να υιοθετήσουν τον νέο τρόπο προώθησης και ανάδειξης του έργου τους: τις ψηφιακές πλατφόρμες και με τη βοήθειά τους να κρατήσουν ζωντανό το ενδιαφέρον των θεατών – ακροατών και παράλληλα να προσελκύσουν ευρύτερες ομάδες κοινού.

Κι αν η απόσταση μεταξύ των ανθρώπων μεγάλωσε, η απόσταση από τον πολιτισμό μίκρυνε, αφού απαιτείται μόνο το πάτημα ενός κουμπιού για να γίνουμε μέτοχοι και κοινωνοί των πολιτιστικών δρώμενων παγκοσμίως!

«Πώς θα ζήσουμε μαζί;» ήταν ο τίτλος της 17ης Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής Βενετίας 2020 που επρόκειτο να εγκαινιαστεί τον Μάιο και αναβλήθηκε για τέλη Αυγούστου 2020. Το ερώτημα του επιμελητή της Μπιενάλε, Λιβανέζου αρχιτέκτονα Χασίμ Σάρκις,  θέτει ζητήματα πολιτικής, οικονομίας, κοινωνικής αλληλεγγύης, ανεκτικότητας σε μια κοινή συμβίωση στις πόλεις. Ποιος άραγε μπορούσε να προβλέψει ότι οι δημόσιοι χώροι των πόλεων σύντομα θα άδειαζαν.

Από την «εποχή της παγκοσμιοποίησης», «εποχή των πληροφοριών», «εποχή της επανάστασης των τεχνολογιών», «εποχή της ταχύτητας», «ψηφιακή εποχή», «μεταβιομηχανική εποχή ή εποχή της νέας βιομηχανικής επανάστασης» περάσαμε στην «εποχή του κορωνοϊού»!

Τα χαρακτηριστικά που προσδιόριζαν τη σύγχρονη εποχή, κυρίως από τα μέσα του 20ού αιώνα και εξής, χαρακτηριστικά τα οποία κατ’ επέκταση προσδιόριζαν τις σύγχρονες κοινωνίες και υπογράμμιζαν τις σημαντικές αλλαγές που έχει επιφέρει σε όλους τους τομείς η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και των επικοινωνιών, σβήστηκαν από ένα και μόνο χαρακτηριστικό του κορωνοιού ή αλλιώς της πανδημίας.

Η άποψη που αναφέρει ο Πόστμαν γίνεται διαχρονική «Ζούμε σε μια εποχή όπου η υλική μας ευημερία καθορίζεται από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων. Τα γεγονότα χρειάζονται την επαλήθευση των στατιστικών ερευνών. Ο ανθρώπινος νους από –προγραμματίζεται, ενώ οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές πλήττονται από θανατηφόρους ιούς. Ζούμε στην εποχή του Τεχνοπωλίου – ένα αυτορρυθμιζόμενο, αυτοαναπαραγόμενο σύστημα στο οποίο η τεχνολογία, με όλες της μορφές της, τείνει να επιβληθεί στους κοινωνικούς θεσμούς και στην κοινωνία». (Πόστμαν, 1997).

Η «έκρηξη» των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής καθορίζει πλέον την καθημερινότητα των ανθρώπων, έχουν επιβάλει του δικούς τους ρυθμούς στην επικοινωνία, την πληροφόρηση, την ενημέρωση, την ψυχαγωγία και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Η ταχύτητα με την οποία αλλάζουν τα όρια του χρόνου και του χώρου δεν αφήνουν ανεπηρέαστη καμία πτυχή της ανθρώπινη ζωής και δράσης. Οι νέες τεχνολογίες έχουν κυριολεκτικά κατακτήσει το παρόν και το μέλλον μας και οφείλουμε να παρακολουθούμε και να ακολουθούμε τις αλλαγές που επιφέρουν για να παραμείνουμε ενεργά μέλη της κοινωνίας μας αλλά και του παγκόσμιου γίγνεσθαι.

Παράλληλα η επιστήμη της πληροφορικής, των ηλεκτρονικών μέσων και των νέων τεχνολογιών καλείται να ερευνά και να βρίσκει πεδίο εφαρμογής σε όλες τις επιστήμες, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους και στους τομείς που η κάθε επιστήμη ερευνά ξεχωριστά, με σκοπό να προσφέρουν υπηρεσίες και αγαθά προς όφελος των κοινωνιών και των ανθρώπων.

Είναι βέβαιο ότι  οι ψηφιακές δεξαμενές πολιτισμού, ανοιχτές  σε όλους και οι νέες τεχνολογίες συνεισφέρουν σε αυτή την κρίσιμη εποχή τόσο στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης όσο και στη διεπαφή και επικοινωνία του κοινού με τους ανθρώπους του πολιτισμού. Το ίδιο βέβαιο είναι όμως ότι η διαπροσωπική επαφή, το χειροκρότημα, η συγκίνηση, η ζωντανή έκφραση των συναισθημάτων, δηλαδή τα συμβατικά μέσα επικοινωνίας του κοινού με τους φορείς του πολιτισμού, δεν μπορούν να αντικατασταθούν και να υποκατασταθούν από καμία μηχανή, όσο εξελιγμένη κι αν είναι….

Γράφει η Ιωάννα Ρωμηού

Κοινοποιείστε το άρθρο

You may also like