Το Χρονολόγιο της Επανάστασης 1823 – 1825

1823

2.1.1823

Οι Τούρκοι, με εντολή του Χασάν Πασά, διοικητή της Κρήτης, προβαίνουν σε σφαγές των Χριστιανών στις επαρχίες Λασιθίου και Μιραμπέλλου.

15.1.1823

Μάχη στον Άγιο Βλάση Ευρυτανίας και νίκη των Ελλήνων, με αρχηγό τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, κατά των Τουρκαλβανών.

3.2.1823

Ένοπλες ομάδες από περίπου 5.000 άνδρες προσβάλλουν τους Τούρκους στο δυτικό άκρο της Κρήτης. Οι Τούρκοι αναγκάζονται να εγκλειστούν στα φρούρια Καστελλίου (Κισσάμου) και Γραμβούσας, όπου τελικά αποδεκατίζονται από πανώλη.

29.3.1823

Συνέρχεται στο Άστρος Κυνουρίας η Β’ Εθνική Συνέλευση, η οποία έληξε στις 18 Απριλίου με τη σύνταξη της διακήρυξης για «την πολιτική των Ελλήνων ύπαρξη και ανεξαρτησία»

23.4.1823

Ο Υδραίος Μανώλης Τομπαζης διορίζεται από την κυβέρνηση αρμοστής της Κρήτης. Προετοιμάζει σώμα 1.200 ανδρών μεταξύ των οποίων και ο Άγγλος Φιλέλληνας Άστιγξ ως διοικητής πυροβολικού. Στις 22 Μαΐου το σώμα αυτό αποβιβάζεται στο λιμάνι Δρεπάνια κοντά στο Καστέλλι και αναζωπυρώνει την Επανάσταση στην Κρήτη.

6.5.1823

Ο Νικόλαος Κριεζώτης νικά τους Τούρκους του Ομέρ Μπέη στο Βατίτσι Καρύστου.

2.6.1823

Επίθεση επαναστατών Κρητών – στην πλειονότητα Σφακιανών – στο στενό πέρασμα Κανδάνου-Χανίων λήγει με νίκη των Ελλήνων και το θάνατο 800 Τούρκων.

10.6.1823

Δύναμη 1.000 Οθωμανών, υπό τον Γιουσούφ Πασά, πυρπολεί την Αράχωβα και το Καστρί Δελφών.

12.6.1823

Δύναμη 600 Ψαριανών, υπό τον Πλοίαρχο Γεώργιο Σκανδάλη, καταλαμβάνουν και πυρπολούν το Τσανταρλή Μικράς Ασίας.

9.8.1823

Μάχη στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου (τη νύχτα 8/9 Αυγ. 1823) κατά την οποία τραυματίζεται θανάσιμα ο Μάρκος Μπότσαρης, ο οποίος αποτελούσε σύμβολο ενότητας των αγωνιζομένων Ελλήνων, και πεθαίνει την επόμενη μέρα. Τα τελευταία λόγια του ήταν: «Αδέρφια, εγώ έκαμα το χρέος μου και πεθαίνω ευχαριστημένος. Μείνετε πιστοί στην πατρίδα και πιστοί δούλοι του Θεού. Αφήστε με και τρεχάτε να τελειώσετε εκείνα που εγώ άρχισα». Ο Θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη θεωρήθηκε εθνική συμφορά. Οι Τούρκοι, παρά την ήττα τους στο Κεφαλόβρυσο, πανηγύρισαν το γεγονός με κανονιοβολισμούς.

27.8.1823

Δύναμη 500 περίπου αγωνιστών, υπό το Δημήτριο Λέκκα, αποκρούει ισάριθμους Τούρκους ιππείς που κατευθύνονταν από τη Θήβα στην Αθήνα και κρατούν ελεύθερη την Αττική.

9.10.1823

Δεκατρία τουρκικά πλοία αποτυγχάνουν να ενεργήσουν απόβαση στο λιμένα της Σκιάθου, τον οποίο υπερασπίζονται 400 νησιώτες.

26.10.1823

Οι Τουρκαλβανοί παραδίδουν το φρούριο της Ακροκορίνθου στον Κολοκοτρώνη.

2.12.1823

Ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Μονρόε σε προσχέδιο διαγγέλαμτός του προς το Κονγκρέσο, αναγνωρίζει την κατάσταση στην Ελλάδα και προτείνει την αποστολή πρεσβευτή στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι το σημείο αυτό διαγράφηκε από το τελικό κείμενο, αποτελεί την πρώτη θετική δήλωση υπέρ της ελληνικής ανεξαρτησίας.

1824

6.4.1824

Καταστέλλεται η επανάσταση στην Κρήτη από τους Τουρκοαιγυπτίους οι οποίοι απέκτησαν έτσι μία ισχυρή βάση ανεφοδιασμού για τον Ιμπραήμ.

7.4.1824

Ο Λόρδος Βύρων πεθαίνει στο Μεσολόγγι από πνευμονία. Ο θάνατός του βυθίζει σε γενικό πένθος ολόκληρη την Ελλάδα.

14.5.1824

Αιγυπτιακή μοίρα, καταπλέει στην Κάσο και την κανονιοβολεί. Οι Κάσιοι ενισχυμένοι με 600 Κρητικούς, απαντούν στα πυρά. Η αιγυπτιακή ναυαρχίδα «Αφρική» πέφτει σε ύφαλο, ενώ τα υπόλοιπα αιγυπτιακά πλοία φεύγουν για τη Σούδα της Κρήτης.

29.5.1824

Ο Αιγυπτιακός Στόλος, επανέρχεται στην Κάσο, καταλαμβάνει και λεηλατεί το νησί και προβαίνει σε σφαγές και βιαιότητες.

3.6.1824

Επίθεση των οπλαρχηγών Τσόγκα και Ράγκου κατά της Σκουληκαριάς Άρτας εξαναγκάζει τους Τούρκους να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους και να καταφύγουν στην Άρτα.

9.6.1824

Ο οπλαρχηγός Γεώργιος Τσόγκας τρέπει σε άτακτη φυγή την ισχυρή δύναμη του Ταχήρ Αμπάζη στο Ξοδάκτυλο Άρτας.

21.6.1824

Ο Οθωμανικός Στόλος φθάνει στις 20 Ιουνίου στα Ψαρά και αρχίζει τον κανονιοβολισμό των οχυρωμάτων στη βόρεια ακτή της νήσου. Δύναμη 3.000 Τούρκων, υπό τον Χοσρέφ πασά, αποβιβάζεται στα Ψαρά, καταλαμβάνει την πόλη και προβαίνει στην ολοκληρωτική καταστροφή της. Φονεύονται 4.000 κάτοικοι και χιλιάδες αιχμάλωτοι οδηγούνται στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής.

22.6.1824

Οι Τούρκοι απωθούν τους υπερασπιστές των Ψαρών στο εσωτερικό του νησιού. Οι εχθροί καταλαμβάνουν το ένα οχύρωμα μετά το άλλο, όταν όμως φθάνουν στο τελευταίο, δύο από τους υπερασπιστές του, οι Αντώνιος Βρατσάνος και Σιδέρης βάζουν φωτιά στην πυριτιδαποθήκη και ανατινάσσεται το οχύρωμα στον αέρα. Είναι η λεγόμενη «Μαύρη Ράχη» του Διονυσίου Σολωμού.

3.7.1824

Ο ελληνικός στόλος, υπό τους Ανδρέα Μιαούλη και Γεώργιο Σαχτούρη, καταλαμβάνει το νησί των Ψαρών, τρέπει σε φυγή τον τουρκικό στόλο και βυθίζει 20 πλοία του. Διέφυγαν μόλις 5 τουρκικά πλοία.

5.7.1824

600 Έλληνες νικούν πάνω από 3.000 Τούρκους, υπό τον Ομέρ πασά της Καρύστου, στο Μαραθώνα Αττικής.

8.7.1824

Ολιγάριθμη ελληνική δύναμη, υπό τον Ασημάκη Σκαλτσά, μετά από εξάωρη μάχη, τρέπει σε φυγή 6.000 Τούρκους στη θέση Μπινίτσα Λιδωρικίου.

14.7.1824

Μάχη στην Άμπλιανη Φωκίδας καταλήγει σε νίκη των Ελλήνων και μεγάλες απώλειες για τους Τούρκους.

30.7.1824

Ο Γεώργιος Σαχτούρης καταναυμαχεί τον τουρκικό στόλο στη Σάμο. Κατά τη σύγκρουση κυριεύονται τρία τουρκικά πλοία και φονεύεται ή πνίγεται το μεγαλύτερο μέρος του τουρκικού στρατού. Στη συνέχεια ο τουρκικός στόλος τρέπεται σε άτακτη φυγή προς τα παράλια της Μικράς Ασίας με ανυπολόγιστες απώλειες.

3.8.1824

Δύναμη 600 Τούρκων Ιππέων, υπό τον Ομέρ Πασά, επιτίθεται κατά των Ελλήνων στην Αθήνα. Μετά από σκληρή μάχη, οι τουρκικές δυνάμεις εγκαταλείπουν τον αγώνα και αποσύρονται στην Εύβοια με σοβαρές απώλειες.

6.8.1824

Ο Ελληνικός Στόλος, υπό το Γ. Σαχτούρη, καταναυμαχεί τον Τουρκικό στο στενό της Μυκάλης, ακρωτηρίου της Μ. Ασίας απέναντι από τη Σάμο, ματαιώνοντας έτσι την επικείμενη τουρκική απόβαση στο νησί.

29.8.1824

Ναυμαχία του Γέροντα στην Μικρά Ασία. Σε αυτήν ο μικρός Ελληνικός Στόλος, υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, καταναυμαχεί τον ενωμένο Τουρκοαιγυπτιακό Στόλο.

24.9.1824

Ο Ελληνικός Στόλος, υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, συγκρούεται κοντά στη Χίο με τον Τουρκοαιγυπτιακό Στόλο του Ιμπραήμ, ο οποίος μετά τη βύθιση δύο πλοίων του απέπλευσε προς Μυτιλήνη.

7.10.1824

Ελληνικά τμήματα τρέπουν σε φυγή 4.000 Τούρκους στη Σουβάλα Παρνασσού.

1.11.1824

Ελληνικός Στόλος αποτελούμενος από 45 μικρά πλοία, υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, διασκορπίζει, κοντά στο Ηράκλειο Κρήτης, το στόλο του Ιμπραήμ που περιλάμβανε περισσότερα από 200 πλοία. Κυριεύθηκαν επίσης, πολλά φορτηγά πλοία με πολεμοφόδια και τροφές.

1825

11.2.1825

Ο Ιμπραήμ, επικεφαλής 4.000 πεζών και 4.000 ιππέων, αποβιβάζεται στη Μεθώνη και την επομένη κινείται προς την Πύλο.

15.3.1825

Τουρκοαιγυπτιακές δυνάμεις από 4.000 άνδρες, υπό τον Ιμπραήμ, προσβάλλουν κοντά στο Νεόκαστρο Μεσσηνίας τους ολιγάριθμους άνδρες του Χατζηχρήστου.

16.3.1825

Μάχη και νίκη των Ελλήνων κατά του Ιμπραήμ, με επικεφαλής τον Οπλαρχηγό Γερο-Καρατάσο στο Σχοινόλακα Πυλίας Μεσσηνίας.

7.4.1825

Ο Ιμπραήμ, με ορμητήριο τη Μεθώνη, εκστρατεύει εναντίον της περιοχής Κρεμμυδίου όπου κατανικά τις εκεί ελληνικές δυνάμεις.

14.4.1825

Σκοτώνεται πάνω στις επάλξεις του κάστρου της Μεθώνης ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης, γιος του Πετρόμπεη, σε ηλικία 19 ετών.

15.4.1825

Δύναμη 6.000 Τούρκων, υπό τον Κιουταχή, αρχίζει τη δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου. Ταυτόχρονα μια άλλη αποτελουμένη από 10.000 άνδρες, αποστέλλεται απ’ αυτόν για να καταλάβει τα Σάλωνα (Άμφισσα) και ολόκληρη την Ανατολική Στερεά Ελλάδα.

26.4.1825

Ο Ιμπραήμ με 11.000 πεζούς και 800 ιππείς κυριεύει τη Σφακτηρία, την οποία υπεράσπιζαν μόνο 1.500 Έλληνες. Κατά τη μάχη φονεύθηκαν ο Υπουργός Στρατιωτικών Αναγνώστης Παπαγεωργίου ή Αναγνωσταράς και ο Φιλέλληνας Σανταρόζα (Ανιμπάλε Ντερόσσι ντι Πομαρόλο). Ταυτόχρονα, το ελληνικό πολεμικό ΑΡΗΣ με κυβερνήτη το Δημήτριο Σαχτούρη εξέρχεται από το λιμάνι της Πύλου υπό το συνεχή κανονιοβολισμό του Τουρκοαιγυπτιακού Στόλου.

30.4.1825

Ο Ελληνικός Στόλος, υπό τον Ανδρέα Βώκο (Μιαούλη), πυρπολεί 28 τουρκικά πλοία στη Μεθώνη και μία πυριτιδαποθήκη στην ξηρά.

4.5.1825

Δύναμη 3.000 ανδρών του Μεχμέτ Ρεσίτ πασά ή Κιουταχή κάμπτει την ελληνική αντίσταση και εισέρχεται στα Σάλωνα (Άμφισσα), όπου προβαίνει σε άγριες λεηλασίες και σφαγές.

6.5.1825

Οι ηρωικοί πολιορκημένοι του Μεσολογγίου επιχειρούν την πρώτη τους έξοδο από την πόλη, ενεργούν αιφνιδιαστική επίθεση κατά των Τούρκων πολιορκητών και τους προκαλούν σοβαρές απώλειες.

10.5.1825

Ο ελληνικός στόλος επιχειρεί ανεφοδιασμό του Μεσολογγίου. Ταυτόχρονα, 3.000 Έλληνες υπό τον Κίτσο Τζαβέλλα και τον Γεώργιο Καραϊσκάκη δημιουργούν νέο στρατόπεδο Δυτικής Στερεάς για να ενισχύσουν το Μεσολόγγι. Οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου, παίρνοντας θάρρος από αυτήν την είδηση επιχειρούν νέα έξοδο και προκαλούν μεγάλες απώλειες στους Τούρκους.

20.5.1825

Ο Ιμπραήμ Πασάς, με 3.000 άνδρες, επιτίθεται εναντίον του Γρηγορίου Δικαίου (Παπαφλέσσα) στο Μανιάκι της Μεσσηνίας. Κατά τη μάχη έπεσε ηρωικά μαχόμενος ο Παπαφλέσσας, ενώ οι απώλειες των αντιπάλων ήταν βαρύτατες.

22.5.1825

Δολοφονείται στο Ναύπλιο η ηρωίδα της Επανάστασης Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα.

23.5.1825

Ο Ιμπραήμ μετά τη μάχη στο Μανιάκι επιστρέφει στη Μεθώνη από όπου εκστρατεύει κατά της Καλαμάτας και άλλων κωμοπόλεων της Μεσσηνίας και τις πυρπολεί.

23.5.1825

Ο ελληνικός στόλος ναυμαχεί με τον στόλο του Ιμπραήμ ανάμεσα στην Άνδρο και το Κάβο Ντόρο, όπου μία φρεγάτα και μία κορβέτα του εχθρού.

31.5.1825

Ο ελληνικός στόλος, υπό τους Ανδρέα Βώκο (Μιαούλη), Γ. Ανδρούτσο και Νικόλαο Αποστόλη, νικά σε ναυμαχία έξω από τον κόλπο της Σούδας τα πλοία κάλυψης του Τουρκικού Στόλου.

2.6.1825

Ναυμαχία μεταξύ ελληνικού και τουρκικού στόλου έξω από το λιμάνι της Σούδας έχει ως αποτέλεσμα την ανατίναξη της τουρκικής υποναυαρχίδας.

5.6.1825

Δολοφονείται στην Ακρόπολη Αθηνών ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.

7.6.1825

Μεγάλη ελληνοτουρκική μάχη στο όρος Τραμπάλα Μεγαλόπολης. Παρά τις σοβαρές απώλειες, οι δυνάμεις του Ιμπραήμ προελαύνουν στο κέντρο της Πελοποννήσου.

13.6.1825

Νίκη των τμημάτων των Δημήτριου Υψηλάντη και Κωνσταντίνου Μαυρομιχάλη εναντίον 6.000 Αιγυπτίων, υπό τον Ιμπραήμ, στους Μύλους Άργους.

2.7.1825

Ελληνικά τμήματα, υπό τους Γενναίο Κολοκοτρώνη, Ιωάννη Νοταρά, Ανδρέα Λόντο και Δημήτριο Πλαπούτα, περικυκλώνουν 500 Αιγυπτίους στην Αλωνίσταινα Αρκαδίας και τους υποχρεώνουν σε άτακτη φυγή.

17.7.1825

1.500 Έλληνες υπό τους Κ. Μπότσαρη, Γ. Δράκο, Γιώτη Δαγκλή, Διαμντή Ζέρβα Γιάννη Γκούρα και Χρ. Περραιβό, δέχεται επίθεση κοντά στη Μονή του Προφήτη Ηλία στα Σάλωνα από 7.000 Τουρκαλβανούς του Σούλτσα Κόρτσα. Οι Έλληνες αντεπιτίθενται και τρέπουν σε άτακτη φυγή τους Τουρκαλβανούς που χάνουν 73 άνδρες.

21.7.1825

Ενεργείται γενική τουρκική επίθεση δύναμης 2.400 ανδρών, υπό τον Κιουταχή, κατά του Μεσολογγίου. Οι Τούρκοι αποτυγχάνουν να καταλάβουν την πόλη και αναγκάζονται να επιστρέψουν στις θέσεις τους, εγκαταλείποντας 1.500 νεκρούς και πολλούς τραυματίες

23.7.1825

Ο ελληνικός στόλος, υπό τον Αντιναύαρχο των Σπετσών Ιωάννη Κυριακό, καταναυμαχεί τον αντίστοιχο τουρκικό στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και πετυχαίνει την άρση του ναυτικού αποκλεισμού της περιοχής.

9.8.1825

Εκστρατευτικό σώμα 2.400 ανδρών από τη Μονεμβασία αποβιβάζεται στην Κίσσαμο Κρήτης, υπό την αρχηγία των Δημητρίου Καλλέργη και Εμμανουήλ Αντωνιάδη, και ενώνεται με Κρήτες επαναστάτες, με σκοπό την ενίσχυση του νησιού. Μετά από σκληρή αλλά ολιγόωρη μάχη, οι Έλληνες καταλαμβάνουν το κάστρο της Γραμβούσας και εκδιώκουν τους 2.000 Τούρκους του Μουσταφάμπεη.

1.11.1825

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης νικά τους Τούρκους κοντά στη Λάσπη Εριβοίου Αιτωλοακαρνανίας και τους προξενεί σημαντική φθορά.

10.11.1825

Ο Ιμπραήμ πολιορκεί τη Μονή Βαρθολομιού Ηλείας. Οι πολιορκημένοι αφού ενισχύθηκαν με 200 μαχητές και αφού απέκρουσαν αλλεπάλληλες τουρκικές επιθέσεις, πέφτουν μέχρις ενός εντός της Μονής.

26.12.1825

Ο Ιμπραήμ φθάνει στο Μεσολόγγι και αναλαμβάνει τις επιχειρήσεις της πολιορκίας της πόλης. Απευθύνει στους πολιορκημένους προτάσεις διαπραγματεύσεων για παράδοση.