Γεώργιος Μπαμπινιώτης: Πάσχουμε από κρίση ποιότητας της γλώσσας

Η γλώσσα δεν είναι υπόθεση εργαστηρίου αλλά μας αφορά όλους. «Θάλασσα, πού να τα πω τα ελληνικά της πίκρας. Με δέντρα κεφαλαία πού να τα γράψω. Οι σοφοί να ξέρουν ν’ αποκρυπτογραφήσουν» έχει γράψει ο Ελύτης. Την περίοδο της κρίσης είναι πικρές οι αλήθειες της γλώσσας μας.

Πάσχουμε από κρίση ποιότητας της γλώσσας, ως προς τα ελληνικά που γράφουμε και μιλούμε. Κρίση ποιότητας της εκπαίδευσης. Στα σχολεία μας παρατηρείται μια στασιμότητα, μια δειλία και συχνά οι αποφάσεις λαμβάνονται από απαίδευτους. Και δεν εννοώ ανθρώπους που δεν εκπληρώνουν τα τυπικά προσόντα αλλά ακαλλιέργητους σε σχέση με τον πολιτισμό, τις αξίες και τις αρχές της εκπαίδευσης. Και τέλος, πάσχουμε από κρίση της γενικότερης παιδείας διότι έχουμε γίνει δέσμιοι και εξαρτημένοι από το Διαδίκτυο, την τηλεόραση και το κινητό τηλέφωνο.

Με τις συντομογραφίες ή τα greeklish έχουμε οδηγηθεί σ’ έναν κατατεμαχισμένο λόγο. Πασχίζουμε για συντομία και βιασύνη λες κι έχουμε εχθρό τον χρόνο, ειδικά σε μια λειτουργία όπως η επικοινωνία που αφορά συνάντηση ανθρώπου με άνθρωπο. Κι εμείς όλο αυτό το ευτελίζουμε σ’ έναν συγκεκομμένο τύπο λόγου που αγγίζει την κατάχρηση της ανθρώπινης επικοινωνίας. Ο βασικός κίνδυνος είναι η αποξένωση από την «εικόνα» της λέξης. Μια έλλειψη πληροφοριών που παρέχει η φωτογραφία της λέξης με τη σημασία και την προέλευσή της, αλλά και την οικογένεια στην οποία ανήκει.