Υπερβολική χρήση των ΜΜΕ από τα μικρά παιδιά. Ποιες οι Επιπτώσεις…

Όσον αφορά στα μικρά παιδιά, οι γονείς χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν ότι είναι εξαιρετικά επιρρεπή στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), δηλαδή στα ηλεκτρονικά και ψηφιακά μέσα μετάδοσης πχ τηλεόραση, ραδιόφωνο, διαδίκτυο, κινητά τηλέφωνα κλπ

της Ζ. Σαρλή – Εργοθεραπεύτρια

Συχνά, η χρήση αυτών των μέσων ξεπερνά κατά πολύ τα όρια, με σημαντικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά και στην προσωπικότητα των παιδιών, η οποία διαμορφώνεται, όπως είναι γνωστό, κυρίως κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, γεγονός που την καθιστά ιδιαίτερα εύθραυστη και ευάλωτη.

Οι παρακάτω συμπεριφορές είναι ενδεικτικές της κατάχρησης των Μέσων:

Μειωμένο Εύρος Προσοχής

Το εύρος προσοχής ενός παιδιού συνεχώς διακόπτεται από τις γρήγορες εναλλαγές των εικόνων. Η πολύωρη καθημερινή τηλεθέαση με τον καιρό καταπονεί το κατώτερο τμήμα του εγκεφάλου, προκαλώντας υπερβολική αφύπνιση των περιοχών του και περιορίζοντας τις ικανότητες των εγκεφαλικών λοβών.

Καθυστέρηση στην Ανάπτυξη Γλωσσικών Δεξιοτήτων

Η τηλεόραση είναι κατά μέσο όρο ανοιχτή για 7 ώρες και 45 λεπτά ημερησίως στο 90% των νοικοκυριών στις ΗΠΑ. Το 67% των αμερικανικών οικογενειών δειπνούν, ενώ βλέπουν τηλεόραση. Υπερβολική τηλεθέαση σημαίνει λιγότερη συζήτηση μεταξύ των μελών μιας οικογένειας. Όταν τα παιδιά βλέπουν τηλεόραση μόνα τους, συνήθως δεν εκφράζονται.

Επίσης, η τηλεόραση και το DVD δεν προωθούν την ανάπτυξη της συμβολικής σκέψης. Τα παιδιά βλέπουν τηλεόραση και δεν ακούν ή δεν διαβάζουν ιστορίες.

Καθυστέρηση στην Ανάπτυξη Κριτικής Σκέψης

Οι μελέτες δείχνουν ότι τα μικρά παιδιά που κάνουν υπερβολική χρήση της τηλεόρασης, σε βάρος άλλων δραστηριοτήτων καθώς μεγαλώνουν, δεν έχουν υπομονή ή ικανότητα εγρήγορσης όταν αντιμετωπίζουν ένα επίπονο νοητικό έργο. Στερούνται της ικανότητας να επιλύουν πολύπλοκα προβλήματα, μέσω δοκιμής και λάθους και τείνουν να ανησυχούν υπερβολικά αν μία άμεση λύση δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

Καθυστέρηση στην Ανάπτυξη των Δημιουργικών Δεξιοτήτων

Όσο περισσότερο βλέπουν τα παιδιά τηλεόραση, τόσο μειώνεται η δημιουργικότητά τους και η η ικανότητά τους για επίλυση προβλημάτων. Τα παιδιά που επιδίδονται στο παιχνίδι προσποίησης χαμογελούν και γελούν περισσότερο, έχουν μεγαλύτερο εύρος προσοχής και πιο ικανοποιητικές σχέσεις με συνομηλίκους, ενώ είναι λιγότερο επιθετικά από τα παιδιά που δεν έχουν γνωρίσει τη χαρά αυτού του παιχνιδιού.

Υπερκινητικότητα

Η παθητική τηλεθέαση περιορίζει την αισθητήρια οδό (sensory input-occupation therapy), διότι απαιτεί μόνο θέαση εικόνων και πρόσληψη ηχητικών ερεθισμάτων, δίνοντας έμφαση στη θέαση, αντίθετα με το παιχνίδι, το οποίο συνήθως περιλαμβάνει ενεργοποίηση τριών ή περισσοτέρων αισθήσεων, όπως θέαση, ακοή και αφή.

Οι ραγδαία εναλλασσόμενες εικόνες των περισσότερων παιδικών προγραμμάτων κατακλύζουν τις περιοχές του κατώτερου εγκεφάλου και προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα. Όταν το παιδί τελικά σταματήσει να βλέπει τηλεόραση, εμφανίζεται περισσότερη υπερκινητικότητα και προβλήματα πειθαρχίας, διότι δυσκολεύεται ιδιαίτερα στο να μείνει καθισμένο σε μία θέση.

Το σώμα των παιδιών χρειάζεται να κινηθεί και να εκτονώσει όλη την ενέργεια που έχει συσσωρευτεί από την ραστώνη της τηλεθέασης.

Καθυστέρηση στην Ανάπτυξη Κοινωνικών Δεξιοτήτων

Η υπερβολική τηλεθέαση κάνει τα παιδιά να απομονώνονται από τους συνομηλίκους τους.
Αν δεν έχουν αρκετές ευκαιρίες για να αλληλεπιδράσουν με τους συνομηλίκους τους με σημαντικούς τρόπους, δεν μπορούν να μάθουν τους κανόνες μιας κοινωνικά αποδεκτής συμπεριφοράς. Επιπλέον, ο παράγοντας απομόνωση μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, έως και σε παραβατική συμπεριφορά.

Γράφει: η Ζάνια Σαρλή – Εργοθεραπεύτρια