Κοινοποιείστε το άρθρο
Αυτοεκτίμηση και αυτοαντίληψη: τα θεμέλια για μια υγιή & ολοκληρωμένη προσωπικότητα
Η αυτοεκτίμηση και η αυτοαντίληψη-αυτοεικόνα επηρεάζονται από την συμμετοχή μας και στην οικογένεια και στο σχολείο. Αποτελούν θεμελιώδεις παράγοντες για την οικοδόμηση μιας υγιούς και ολοκληρωμένης προσωπικότητας. Συχνά όμως είτε υποτιμάται η αξία τους είτε σοβαρά σφάλματα κατά την παιδική ηλικία εμποδίζουν την σωστή ανάπτυξή τους.
Αυτοεκτίμηση – Αυτοαντίληψη
Αυτοεκτίμηση είναι η θεμελιώδης πίστη (εμπιστοσύνη), ο σεβασμός και η σταθερή εκτίμηση που έχουμε για τον εαυτό μας, ανεξάρτητα από το τι πιστεύουν ή σκέφτονται οι άλλοι για εμάς. Αυτοαντίληψη είναι η εικόνα που αποκτά το άτομο για τον εαυτό του (προσωπική, κοινωνική, ιδανική). Αυτές οι αντιλήψεις διαμορφώνονται από τις καθημερινές εμπειρίες και επαφές του ατόμου με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του, οι οποίες επηρεάζονται, σημαντικά, από τις ενισχύσεις, τις αξιολογήσεις και τους χαρακτηρισμούς των άλλων για τη συμπεριφορά του. Η αυτοεικόνα (self-image) αφορά λοιπόν την εικόνα την οποία έχει το κάθε άτομο ξεχωριστά για τον ίδιο, αναγνωρίζοντας με συνειδητό τρόπο τα προσωπικά του χαρακτηριστικά, δυνάμεις και αδυναμίες.
Αυτοεκτίμηση- Οικογένεια και σχολείο
Η αυτοεκτίμηση είτε υψηλή είτε χαμηλή επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Είναι γενικώς αποδεκτό πως για τη χαμηλή αυτοεκτίμηση καταλυτικό ρόλο παίζουν κληρονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Σημαντικοί σταθμοί για να αποκτήσουμε αυτοεκτίμηση είναι το σχολείο αλλά και η οικογένεια, μιας και αποτελούν τις πρώτες κοινωνικές ομάδες στις οποίες εντάσσεται κάθε άνθρωπος. Τα βιώματα και οι εμπειρίες λοιπόν διαμορφώνουν την προσωπικότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός.
Αυτοεκτίμηση και αυτοϋποτίμηση – Αίτια
Η απορριπτική στάση των γονέων ή των δασκάλων προς τα παιδιά, η απουσία συναισθηματικής θέρμης, η έλλειψη στοργής και οικειότητας, οι αρνητικές παρατηρήσεις και οι υποτιμητικοί χαρακτηρισμοί αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες ανάπτυξης της αυτοεκτίμησης και συχνά στιγματίζουν σε ολόκληρη τη μετέπειτα πορεία της ζωής του κάθε άνθρωπο που δυσκολεύεται να χτίσει μια καλή αυτοεικόνα. Επιπλέον η έλλειψη επιβράβευσης και εμπιστοσύνης, η άρνηση ανάθεσης καθηκόντων και ανάληψης πρωτοβουλιών, οι άδικες παρατηρήσεις, οι ειρωνείες, οι αρνητικές συγκρίσεις, η αδιαφορία και πολλά άλλα δεν συμβάλλουν στην απόκτηση αυτοπεποίθησης και την υψηλή αυτοεκτίμηση. Αντίθετα οδηγούν σε ενισχύσεις αρνητικών μορφών συμπεριφοράς ή υποτιμητικές κρίσεις του ατόμου για τον ίδιο του τον εαυτό.
Φυσικό επακόλουθο λοιπόν είναι μια μηδενιστική αντίληψη και μια αυτοϋποτίμηση που συνοδεύεται από αρνητικές φράσεις που μειώνουν την αξία και καταστρέφουν την αυτοεικόνα. Μερικοί πιστεύουν ότι η έλλειψη αυτοπεποίθησης, η έλλειψη ή η χαμηλή αυτοεκτίμηση ευθύνονται για την εμφάνιση ψυχικών διαταραχών. Προϋποθέσεις ανάπτυξης και καλλιέργειας της αυτοεκτίμησης είναι η επιθυμία του ατόμου να την κατακτήσει. Μεγάλο ρόλο παίζουν η κινητοποίησή του αλλά και η κατάλληλη εκπαίδευση, ώστε να οδηγηθεί στην επίτευξή της.
Η ενίσχυση της αυτοεικόνας στο σχολείο
Στο σχολείο η αυτοεικόνα πολλές φορές δεν ενισχύεται. Όταν ένας μαθητής πιστεύει ότι είναι «κακός», τότε έχει περισσότερες πιθανότητες να δημιουργήσει προβλήματα στον έλεγχο της συμπεριφοράς στην τάξη. Ένα από τα καθήκοντα του εκπαιδευτικού είναι, κατά συνέπεια, να επιδιώξει να αναπτύξουν οι μαθητές θετική αυτοαντίληψη, προσανατολισμένη προς την επιτυχία. Οφείλει, καταρχάς, να δημιουργεί ευκαιρίες στους μαθητές να φθάσουν στην επιτυχία θέτοντας ρεαλιστικούς και εφικτούς στόχους μάθησης. Ο έπαινος των εργασιών τους, η ενθάρρυνση και η υποστήριξη στην πορεία τους αποτελούν σημαντικά βήματα. Ακόμα η εμπιστοσύνη για την ανάληψη έργων και πρωτοβουλιών και ο φιλικός τρόπος προσέγγισής των παιδιών συμβάλλει αποφασιστικά στην απόκτηση αυτογνωσίας. Έτσι δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη βελτίωση της συμπεριφοράς των μαθητών.
Πηγή εδώ
