Κοινοποιείστε το άρθρο
Το γεωπεριβαλλοντικό πλαίσιο του νομού Τρικάλων. Οι επιρροές της ανθρώπινης δραστηριότητας
Με αφορμή τις πρόσφατες καταστροφές στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα, δημοσιεύουμε απόσπασμα από την ανακοίνωση του Καθηγητή Ευθυμίου Λέκκα με θέμα Το γεωπεριβαλλοντικό πλαίσιο του νομού Τρικάλων, από το 3ο Συμπόσιο Τρικαλινών Σπουδών που είχε πραγματοποιηθεί στα Τρίκαλα τον Νοέμβριο του 1993. Αποδεικνύεται ότι η μελέτη του περιβάλλοντος και της γεωλογικής δομής μπορεί να προβλέψει και να προλάβει δύσκολες καταστάσεις και φαινόμενα όπως εκείνα που εκδηλώθηκαν τις προηγούμενες μέρες στην περιοχή της Θεσσαλίας.
Ο κ. Λέκκας ανέφερε χαρακτηριστικά το 1993 «οι ανθρώπινες δραστηριότητες εντάσσονται σε έναν κύκλο γεωδυναμικών διεργασιών, οι οποίες αν και φαινομενικά για την κλίμακα της ανθρώπινης ζωής δείχνουν να αδρανούν, εν τούτοις σε μεγαλύτερη χρονική κλίμακα εκδηλώνονται συστηματικά με εξαιρετική βιαιότητα και σημαντικότατες επιπτώσεις στους ανθρώπους, στο περιβάλλον και στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα».
Η περιοχή του νομού Τρικάλων χαρακτηρίζεται από την πολύπλοκη γεωλογική δομή και τη σύνθετη γεωδυναμική του εξέλιξη. Οι γεωλογικοί σχηματισμοί οι οποίοι συμμετέχουν στη δομή εντάσσονται ουσιαστικά σε τρεις κατηγορίες, τους αλπικούς, τους μολασσικούς και τους μεταλπικούς που αντιστοιχούν στο προορογενετικό, συνορογενετικό και μεταορογενετικό στάδιο γεωδυναμικής εξέλιξης.
[……………………………………………………………………………………………………………………………………..]
Η πολυπλοκότητα των γεωδυναμικών διεργασιών και η εναλλαγή των γεωδυναμικών συνθηκών από θέση σε θέση υποδεικνύει και το γεωπεριβαλλοντικό πλαίσιο το οποίο χαρακτηρίζεται από ένα μεγάλο αριθμό εκδήλωσης πιθανών γεωπεριβαλλοντικών προβλημάτων. Έτσι με βάση τα προηγούμενα στοιχεία, τα γεωπεριβαλλοντικά προβλήματα, τα οποία είναι δυνατό να ανακύψουν στον ευρύτερο χώρο του νομού Τρικάλων, είναι τα ακόλουθα:
Κατολισθήσεις – καταπτώσεις: τα φαινόμενα αυτά είναι δυνατό μα λάβουν χώρα κυρίως στο όρος Κόζιακας, το οποίο δομείται από αλπικούς σχηματισμούς και στην περιοχή των Μετεώρων, η οποία δομείται από μολασσικούς σχηματισμούς. Η εκδήλωση των φαινομένων αυτών αναμένεται να έχει ιδιαίτερες επιπτώσεις σε τεχνικά έργα και οικιστικούς χώρους.
[……………………………………………………………………………………………………………………………………..]
Υποβάθμιση υδροφόρων οριζόντων: η υποβάθμιση των υδροφόρων οριζόντων οφείλεται είτε στη δραστική μείωση των υπογείων νερών λόγω υπεράντλησης ή ανομβρίας είτε στη ρύπανση και μόλυνση των υδροφορέων από ανθρωπογενείς διεργασίες. Η υποβάθμιση της ποιότητας αλλά και της ποσότητας των υπόγειων υδάτων αναμένεται να έχει ιδιαίτερες επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα, αλλά και μακροπρόθεσμα κοινωνικές επιπτώσεις.
Πλημμύρες – ροές εδάφους: οι πλημμύρες μπορούν να λάβουν χώρα κατά μήκος και εκατέρωθεν της κοίτης του Πηνειού ποταμού με σημαντικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες και στους οικισμούς. Οι ροές εδάφους είναι δυνατό να λάβουν χώρα κυρίως κατά μήκος των χειμάρρων, οι οποίοι αναπτύσσονται στο ορεινό τμήμα του νομού.
[……………………………………………………………………………………………………………………………………..]
Η αναγνώριση των γεωπεριβαλλοντολογικών φαινομένων – προβλημάτων, τα οποία είναι δυνατό να εκδηλωθούν στον γεωγραφικό χώρο του νομού Τρικάλων και η κατ’ αρχήν χωροθέτησή τους, αποτελεί ένα πρώτο βήμα στον χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό σε επίπεδο νομού. Οι εξειδικευμένες μελέτες αντιμετώπισης για κάθε περιβαλλοντολογικό πρόβλημα θα πρέπει να αποτελέσουν πρώτης προτεραιότητας μέλημα εκ μέρους της πολιτείας και των τοπικών αρχών.
Το πλήρες άρθρο μπορείτε να το βρείτε στο Πρακτικά 3ου Συμποσίου Τριακλινών Σπουδών (Τρίκαλα 5 – 7 Νοεμβρίου 1993) Μέρος Α΄, Φιλολογικός Ιστορικός Λογοτεχνικός Σύνδεσμος Τρικάλων, έκδοση Ίδρυμα Λεωνίδα Μακρή, Τρίκαλα 1994
